تصویر قهرمان در سینمای عامه‌پسند دهه 80 (1380 - 1389)

در مقاله حاضر تلاش شده است با استفاده از نظریه بازتاب در جامعه‌شناسی سینما، جامعه ایرانی در دهه هشتاد از منظر روحیات غالب بر آن تحلیل شود. این نظریه که هنر را آینه‌ای برای جامعه می‌داند به محقق این امکان را می‌دهد که روحیات مورد نظر را از خلال تصویری که در سینما از قهرمان به‌تصویر کشیده می‌شود مورد مطالعه قرار دهد. همچنین رویکرد کلی جامعه‌شناسی سینما نیز این امکان را فراهم می‌آورد که میان یافته‌های حاصل از تحلیل فیلم‌ها و رویدادهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دهه هشتاد ارتباط برقرار شود و بازتاب این رویدادها در فیلم‌ها جستجو گردد.روش تحقیق این مقاله کیفی و تکنیک مورد استفاده روایت شناسی ساختاری بارت است که با مطالعه اسنادی برای توصیف وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دهه هشتاد تکمیل شده است. مهم‌ترین یافته مقاله این است که دو نوع تیپ قهرمان فعال و منفعل در فیلم‌های عامه‌پسند دهه هشتاد قابل شناسایی است که اولی در نیمه اول این دهه و دومی در نیمه دوم آن غالب است. به عبارت دیگر در طول دهه هشتاد مهم‌ترین تغییر رخ داده شده در ویژگی‌های قهرمان فیلم‌ها تحول از قهرمان فعال به قهرمان منفعل است.